Horlama ve Uyku Apnesi’nin Tedavisi
Ekol Hastanesi KBB Uzmanı Prof. Dr. Erdoğan İnal
Horlama gerek aile içinde, gerek toplumda daha önemlisi kişinin genel sağlığı açısından önemli bir sağlık sorunu. Eşlerin uyku düzenini bozması yatak odalarının ayrılması ne kadar önemli ise kişinin sağlığına yaptığı önemli olumsuzluklar yaşam standartlarını bozmasının yanında çoğu zaman iş hayatındaki verim eksikliğine sebep olabilmektedir. Horlama pek çok nedenle ortaya çıkabilmektedir. Çocukluk çağında sıklıkla görülen büyümüş bademcik ve geniz eti önemli yer tutmaktadır. Burun ve ağızdan normal solunumu etkileyen doğumsal sorunlar burun arka bölgesi tıkanıklıkları veya bebeklerde görülebilen yumuşak gırtlak kıkırdakları tıkayıcı etki gösterebilmektedir. Erişkinlerde ise üst hava yolları denen burun ucundan akciğerlere kadar olan bölge ve ağız içi etraflıca araştırmayı gerektirmektedir. Burun içi kıkırdak ve kemik eğriliklerinin dışında normal burun etlerinin genişlemesi tıkanmaya yol açabilmektedir. Allerjik nezle, müzmin sinüzitler de bu bölgede önemlidir ayrıca burun içinde sinüzitler sonu gelişen polipler ve özellikle genize yerleşen kitlelerde tıkanıklıkta önemli bir yer alırlar.
Tanı Nasıl Konur?
Ağız ve boğaz bölgesindeki tıkanmaya sebep olan durumlarında araştırılması gerekir. Büyümüş dil, dilin geriye kayması büyük bademcikler, yumuşak damağın ve küçük dilin sarkması tıkanmaya ve horlamaya sebep olurlar. Gırtlak ve çevresi de araştırılmalıdır. Gırtlak üst kapak kıkırdağının dik değil de arkaya yatık durması gözden kaçan önemli bir durumdur. Ses tellerinin tam açılmasını bozan bazı özel durumlarda horlamaya sebep olabilmektedir. Gelişim hatası olarak değerlendirilen üst ve alt çenenin geride olması işin başka bir yönüdür. Bu bölgenin kemik yapısının ise Diş Fakülteleri çene cerrahisi ile beraber tetkikini gerektirir zira bu durumlarda hava yolu ciddi bir şekilde solunumu engeller. Horlamanın yanında solunumun uyku sırasında 10 saniye durması ve bunun birçok defa tekrarlaması ile karakterize Uyku Apnesi denen diğer bir durumda sağlık açısından çok önemlidir. Horlama ve uyku apnesinde yukarda sayılan bölgelerin tetkiki sonu kişi uyku laboratuvarında 1 gece takip edilir. Alınan bilgiler muayene bulguları ile beraber değerlendirilir. Hastanın kilo sorunu, horlamaya zemin hazırlayan diğer önemli bir durumdur.
Nedene Göre Tedavi
Cerrahi öncesi uyku maskeleri önerilse de hasta çoğu zaman bu maskelerden rahatsızlık duyduğunu belirtmektedir. Ama bazı hastalarda da iyi bir uyum göstermektedir. Yalnızca burun ucuna yerleştirilen ve burun kanatlarını açan bazı cihazlar etkili olamamaktadır. Alt çeneyi öne alan veya dilin geriye kaçmasını önleyen ağız içi protezlerde zaman zaman kullanılabilmektedir. Cerrahi ise büyük rahatlık sağlamaktadır. Tıkayıcı bölgelerin açılması yumuşak damağın değişik cerrahi tekniklerle yukarı öne çekilmesi, gerdirilmesi ve uzamış küçük dilin kısaltılması, lazer ve radyo frekans uygulamaları, dil kökü cerrahisi veya arkaya yatık gırtlak kıkırdağına kısmi cerrahi müdahaleleri fevkalade rahatlık sağlamaktadır. Tüm dünyada horlama tedavisinin başarı şansı yüzde 79’dur. Bugün için bu sonuca da hatırlamak yerinde olur. Alt ve üst çenenin gerektiğinde yer değiştirme müdahalesi tedavi sırasında son uygulanan cerrahilerdir. Bu şekilde yapılacak dikkatli bir inceleme ve en uygun tedaviyi saptamak ve uygulamak oldukça iyi bir sonuç sağlamaktadır.
