Yaşlanan Toplumda Parkinson Hastalığı Artıyor
Ekol Hastanesi Nöroloji Kliniği’nden Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Tolga Özdemirkıran
Dünyada yaklaşık 10 milyon, ülkemizde ise 150 bin civarında Parkinson hastasının bulunuyor. Parkinson hastalığı sıklığı yaş ile birlikte arttığından yaşlı nüfusun fazla olduğu ülkelerde hastalığın görülme oranı da artıyor. Yurdumuzda her yıl yaklaşık 10 bin yeni teşhis konulduğunu tahmin etmekteyiz.
Erken Teşhis İlerlemeyi Geciktirir
Parkinson’da erken tedavinin hastalığın ilerlemesini geciktirmeye yardımcı olduğu ve kaliteli yaşam süresini uzattığı yönünde bilgiler mevcuttur. Beynimizde hareketlerimizi kontrol eden ve bundan sorumlu olan hücreler bulunur. Bu hücrelerden kimyasal maddeler salgılanır, bunlardan birisi de dopamindir. Dopamin beyine gelen bilgileri bir sinir hücresinden diğerine aktarır, böylece vücut dengesi sağlanmış olur. Fakat bu hücrelerin bir kısmı hasar gördüğünde ya da azaldığında dopamin salgılanamaz, azalmış dopamin sonucu vücutta titreme ve yavaş hareket etme gelişir. Vücudun dengesinin bozulmasıyla ortaya çıkan bu hastalığa parkinson hastalığı denir.
Yavaş Seyreder
Parkinson, yavaş ve sinsi seyreden bir hastalıktır. Hastalık sürekli ilerler, felce veya ölüme neden olmaz. Başlangıcında tek taraflı belirtiler görülürken daha sonra bu bütün vücuda yayılır. Belirtilerin şiddeti her hastada farklıdır. Hastalık genelde 50 yaşından sonra görülür ve erkeklerde görülme sıklığı daha fazladır.
Risk Faktörleri
Geçirilmiş beyin enfeksiyonları, bazı ilaçlar, ailevi öykü, travmalar, zehirlenmeler, tümörler, kandaki kırmızı hücrelerin aşırı yükselmesi ve erkek cinsiyetinin risk faktörleri arasındadır. Belirtiler arasında ise yüz ifadesinin değişmesi, yürürken bir kolun savrulmaması, vücut duruşunda bükülme, omuzda donma ve ağrı, bir bacağın aksaması veya sürüklenmesi, boyunda veya uzuvlarda uyuşma, karıncalanma, ağrı veya rahatsızlık, seste kısılma, içten titreme hissi, istirahat anında elde, bacaklarda ve çenede titreme, göz kırpma sayısında azalma, hareketin ve konuşma hızının yavaşlaması, yazının okunaksız ve küçük olması.
Düzenli Takip Gerekir
Parkinsonun tedavi edilmediği takdirde özellikle gençlerde belirtileriyle başa çıkmanın güçlenir. Çünkü parkinsonun başlangıç yaşı 45 yaşın altında olan hastalarda mevcuttur ve gençler yaşlılara göre belirtilerle daha uzun süre yaşamak zorunda kalacaktır. Çalışma yaşındaki hastalarda belirtiler ilerledikçe bilgisayar ve makineleri kullanmak, araba sürmek gibi aktiviteler zorlaşacak, hayat kalitesi de düşecektir.